اسید اسکوربیک یا همان ویتامین C، یکی از مهمترین ویتامین هایی است که وجود آن برای بدن لازم و ضروری است. این ویتامین در بدن ساخته نمی شود و باید به طور مرتب، روزانه توسط مواد غذایی تامین شود. اسیداسکوربیک در مقابل حرارت، از بین می رود و ذخیره آن در بدن صورت نمی گیرد. بیشترین میزان ویتامین C را می توان از طریق مصرف میوه جات و سبزیجات به دست آورد. پرتقال، لیمو، گریپ فروت، کیوی، بروکلی، گوجه فرنگی، توت فرنگی، گل کلم و انواع فلفل ها، از جمله مواد غذایی هستند که به مقدار زیاد دارای این نوع ویتامین هستند.
خواص فیزیکی اسید اسکوربیک
اسید اسکوربیک جزء ویتامین های محلول در آب بوده به صورت جامد پودری سفید است که مایل به زرد است. اگر این اسید در مقابل نور قرار گیرد کم کم کدر می شود. همچنین خاصیت ضد باکتری داشته و اگر به حالت جامد خشک باشد، در هوا پایدار است. ولی اسید اسکوربیک به حالت محلولی، سریع اکسید می شود. طعم اسید اسکوربیک تا حدی اسیدی بوده و اگر به حالت آزاد باشد در آب محلول است. حلالیت این اسید در الکل کم و در اتر، بنزن و کلروفرم نامحلول است.
اسید اسکوربیک در دمای 190 تا 194 درجه سانتی گراد ذوب شده و فرمول مولکولی آن به صورت C6H8O6 است.
نقش اسید اسکوربیک و خواص آن در بدن
مهمترین خاصیت مفید ویتامین C یا اسید اسکوربیک در بدن، پیشگیری از سرماخوردگی و رفع کننده خستگی ماهیچه در ورزشکاران است. از خواص بسیار مهم دیگر ویتامین C، ساختن کلاژن است. کلاژن پروتئینی در بدن است که در ساختمان پوست، استخوان و اکثر بافت های بدن وجود دارد. بعضی از مواد شیمیایی که برای انتقال پیام های عصبی مورد نیاز است، با استفاده از اسید اسکوربیک ساخته می شوند. برای ترمیم زخم ها و بهتر عمل کردن سیستم ایمنی بدن، وجود اسید اسکوربیک بسیار مهم است. آهن در روده ها با کمک ویتامین C بهتر جذب شده و به این ترتیب، از کم خونی جلوگیری می شود.
اسید اسکوربیک دارای خاصیت آنتی اکسیدانی در برابر رادیکال های آزاد بوده و می تواند به مراقبت از بدن در برابر سرطان ها کمک کند. همچنین مصرف ویتامین C، مانع تشکیل رسوب در دیواره شریان ها شده و مانع ایجاد بیماری های قلبی و عروقی می شود. این ویتامین باعث ترشح ماده ای از دیواره رگ ها می شود که این ماده با گشاد کردن رگ ها باعث کم شدن فشار خون می شود. عملکرد مغز با کمک ویتامین C که بر سنتز انتقال دهنده های عصبی موثر است، بهتر می شود.
کاربرد اسید اسکوربیک در صنایع غذایی
خاصیت آنتی اکسیدانی، عامل کاهنده بودن، حلال، اسیدی کننده و ... اسید اسکوربیک باعث شده که به عنوان افزودنی در صنایع غذایی به کار گرفته شود. اسید اسکوربیک می تواند رنگ، بو و مواد مغذی این مواد را حفظ کند. به طوری که اگر در صنایع گوشت استفاده شود، رنگ مناسب فراورده ی گوشت را در نتیجه ی کم کردن میزان مصرف نیتریت، سریع به حالت مناسب تبدیل می کند. همچنین با این افزودنی، از تشکیل نیتروز آمین ها در گوشت جلوگیری می شود.
اسید اسکوربیک دارای PH کم بوده و مانع رشد میکروب ها در مواد غذایی می شود و مدت زمان ماندگاری آن ها را بالا می برد. چون ویتامین C بوی خوبی دارد، با افزودن به مواد غذایی باعث خوشبو شدن آن ها می شود.
کاربرد اسید اسکوربیک در پزشکی
اسید اسکوربیک برای درمان ورم مفاصل و بیماری های التهابی مورد استفاده قرار می گیرد. در ترمیم زخم ها، پیشگیری از تشکیل آب مروارید، قوی کردن بدن در برابر سرطان، کاهش دادن میزان فشار خون، درمان آلرژی، تقویت باروری در مردان، بالا بردن میزان کلسترول خوب، کمک به سوختگی های ایجاد شده در اثر آفتاب و ... مواردی است که اسید اسکوربیک در آن ها موثر است.
علایم کمبود اسید اسکوربیک در بدن
همان طور که گفته شد اسید اسکوربیک از ویتامین های ضروری بدن بوده و کمبود آن می تواند باعث بروز مشکلاتی می شود. از مهمترین بیماری هایی که در نتیجه کمبود این ویتامین ایجاد می شود، آسکووی با علایمی چون خونریزی های زیرپوستی، خونریزی لثه ها، درد مفاصل، عدم ترمیم زخم ها و از بین رفتن دندان ها است.
عوارض اسید اسکوربیک
ویتامین C در بدن ذخیره نمی شود، بنابراین این ماده مشکلی را در بدن ایجاد نمی کند. اما چون با مصرف بیش از حد این ویتامین به صورت قرص جوشان و مایع، می تواند عوارضی را ایجاد کند. سردرد، تهوع، بی نظمی خوابی، شکم درد و گرفتگی عضلات می تواند از جمله این عوارض باشد. برای کم کردن عوارض ناشی از اسیدی بودن اسید اسکوربیک در بدن، باید همراه با مواد خنثی کننده آن مصرف شود.
بر طبق راهنمای جدول تناوبی عناصر، نقاط ذوب و جوش عناصر روند خاص و منظمی نداشته و هر کدام از عناصر دارای نقاط ذوب و جوش خاصی هستند. اما با این وجود، وقتی اتم ها بزرگ شده و بر شعاع اتمی آن ها افزوده می شود، مقدار نقطه ذوب عناصر نیز زیاد می شود. اگر نقطه ذوب فلزات و نافلزات را در جدول مقایسه کنیم، مشاهده می کنیم که فلزات در مقیسه با نافلزات دارای نقطه ذوب بالاتری هستند.
نقطه ذوب چیست؟
در مایعات و جامدات ذرات تشکیل دهنده آن ها در حالتی فشرده و متراکم نسبت به هم قرار گرفته و نسبت به گازها در فاصله ای نزدیک از هم قرار دارند. ذرات در جامدات دارای حرکت ارتعاشی بوده ولی ذرات مایع با نظم کمتری در کنار هم قرار گرفته و شکل ظرفی که در آن هستند را به خود می گیرند. با حرارت دادن یک جامد، ذرات تشکیل دهنده با انجام حرکات ارتعاشی و جذب انرژی جنبشی، نظم خود را از دست داده و به مایع تبدیل می شوند.
در علم شیمی به دمایی که در فشار 1 اتمسفر، یک عنصر را از حالت جامد به حالت مایع تبدیل می کند، نقطه ذوب آن عنصر می گویند. در تمام طول مدت ذوب، دما ثابت بوده و فقط مواد تغییر حالت می دهد. در راهنمای جدول تناوبی مربوط به دمای ذوب، هر کدام از عناصر دارای نقطه ذوب مخصوص به خود هستند و روند منظم و خاصی ندارند. به عنوان مثال در گروه اول از جدول تناوبی، هیدروژن دارای نقطه ذوب 13.99 درجه کلوین، نقطه ذوب لیتیم برابر 453.65 درجه کلوین، سدیم 370.944 درجه کلوین، پتاسیم 336.7 درجه کلوین، روبیدیم 312.45 درجه کلوین و سزیم 301.7 درجه کلوین است.
فرانسیم به عنوان عنصری رادیواکتیو با نیمه عمر بسیار کوتاه، خیلی سریع متلاشی می شود. به همین جهت نمی توان آزمایشاتی که برای تعیین خواص فیزیکی چون نقطه ذوب، نقطه جوش، شعاع اتمی و انرژی یونش انجام می شوند را روی آن ها اعمال کرد. اما امید است با پیشرفت علم و ساخت دستگاه های پیشرفته بتوان این آزمایشات را در مدت زمان کوتاه برای این عناصر انجام داد.
روند تغییر نقطه ذوب عناصر طبق راهنمای جدول تناوبی
در عناصر گروه اول با حرکت از بالا به پایین جدول، با افزایش شعاع اتمی، نقطه ذوب کاهش پیدا می کند. فلزات قلیایی خاکی در مقایسه با فلزات قلیایی، دارای نقاط ذوب بالاتری هستند، زیرا پیوندهای قوی تری نسبت به عناصر گروه اول تشکیل می دهند. در عناصر گروه 13، روند تغییر نقطه ذوب منظم نبوده و آلومینیوم بیشترین میزان نقطه ذوب را در بین این عناصر دارد. در کل در جدول تناوبی، فلزات به دلیل داشتن پیوندهای فلزی دارای نقاط ذوب بالایی هستند.
عوامل موثر در تعیین خواص فیزیکی عناصر
اندازه و شعاع اتم ها، طرز قرارگیری آن ها در کنار هم، فاصله بین اتم ها و ... از جمله عواملی هستند که در تعیین خواص فیزیکی عناصر نقش دارند. اما در مورد همه عناصر نمی توان گفت که این عوامل به طور یکسان موثر باشند، به همین دلیل خواص فیزیکی در عناصر در بیشتر مواقع از قاعده خاصی پیروی نمی کنند. چگونگی قرار گرفتن اتم های یک عنصر در کنار هم می تواند به صورت های مختلفی چون مربعی مرکز پر، الگوی شش ضلعی، الگوی مربعی مرکز خالی و ... باشد.
با توجه به الگوی قرار گرفتن اتم های عناصر، خواصی چون چگالی، ضریب شکست، نقطه ذوب، نقطه جوش و ... در عناصر تعیین می شود. با توحه به این الگوها، بی نظمی های زیادی در خواص فیزیکی عناصر دیده می شوند. این بی نظمی ها مربوط به نحوه قرار گرفتن اتم ها در کنار هم و فاصله ای دارد که اتم ها از یکدیگر دارند.
عوامل موثر در تعیین نقطه ذوب
یکی از عوامل موثر در نقطه ذوب عناصر، تشکیل ترکیب مولکولی از آن هاست. چون در این ترکیب ها، مولکول ها با تراکم بیشتری کنار هم قرار گرفته و نقطه ذوب بالاتری خواهند داشت. اندازه مولکول ها از عوامل دیگری است که نقطه ذوب در مولکول های کوچکتر کمتر است.
نیروهای بین ذرات از عوامل موثر دیگر در نقطه ذوب است. نیروهای قوی تر، نقاط ذوب بالاتری را به ترکیبات می دهند. به عنوان مثال ترکیبات یونی به دلیل داشتن جاذبه الکتروستاتیک، ترکیبات آلی که دارای پیوندهای هیدروژنی هستند، نقاط ذوب بالایی دارند. هر چه مواد خالص تر باشند دارای نقاط ذوب بالاتری هستند. وجود ناخالصی در آن ها دامنه ذوب را بزرگتر کرده و مقدار آن را کاهش می دهد.
جوش شیرین با نام علمی بی کربنات سدیم، جامد سفید رنگی است که به وفور در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. بیشترین کاربرد این ماده در پخت کیک و شیرینی است. بی کربنات سدیم نمکی متشکل از یون سدیم مثبت و بی کربنات منفی است. جوش شیرین بیشتر به صورت پودری وجود دارد. علاوه بر صنایع غذایی از جوش شیرین در پزشکی، زیبایی پوست و مو، دندان و همچنین کاربردهای خانگی استفاده می شود.
بی کربنات سدیم چیست؟
سدیم بی کربنات که به نام بی کربنات سودا نیز شناخته می شود، ترکیبی شیمیایی با فرمول مولکولی NaHCO3 است که نمکی معدنی محسوب می شود. جوش شیرین دارای خاصیت قلیایی بوده و مزه شوری دارد. ترکیبات معدنی که نمک بی کربنات سدیم دارند، در چشمه های معدنی و آب شور وجود دارند.
تولید بی کربنات سدیم در صنعت
در صنعت، بی کربنات سدیم را از کربنات سدیم به دست می آورند. کربنات سدیم به صورت سنگ معدن ترونا استخراج شده و بعد از این که این سنگ را در آب حل می کنند، با استفاده از دی اکسید کربن تیمار می کنند. در نتیجه ی این واکنش، بی کربنات سدیم به صورت رسوب به دست می آید.
روش دیگر تهیه بی کربنات سدیم، سلوی است که به صورت یک واسطه در ترکیب کلرید سدیم با آمونیاک و دی اکسید کربن به دست می آید. جوش شیرین به دست آمده در این روش، خلوص 75 درصد دارد.
تولید بی کربنات سدیم با استفاده از استخراج معدن
معادن حاوی کانسارهای طبیعی ناکولیت در کلرادو در زمان تشکیل رودخانه سبز به وجود آمده اند. این کانسارها دارای کربنات سدیم بوده و بعد از این که رودخانه ها بخار شدند، به صورت رسوب در بستر آن ها ایجاد شده اند. با استفاده از روش های گوناگون استخراج مانند استخراج گودال، حفر دام و استخراج طولی می توان سدیم بی کربنات را از دل این معادن به دست آورد.
خواص و کاربردهای شگفت انگیز جوش شیرین
از جوش شیرین در گرید خوراکی به وفور در صنایع غذایی استفاده می شود که بیشترین کاربرد آن در تهیه نان و شیرینی است. چون جوش شیرین می تواند با انجام واکنش با عامل اسیدی تولید دی اکسید کربن کرده و باعث ایجاد کف و جوش در این غذاها شود. این خاصیت جوش شیرین، آن را مناسب ایجاد کف در نوشیدنی های پودری مانند کاپوچینو و نوشیدنی های انرژی زا کرده است. در این نوشیدنی ها، واکنش ایجاد کننده کف بعد از ترکیب پودر با آب انجام می شود.
تسکین درد معده با استفاده از جوش شیرین
جوش شیرین به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی دارای خاصیت خنثی کردن اسید معده در دستگاه گوارشی است که با این خاصیت می تواند در بهبود ناراحتی های معده مفید باشد. گاز معده، نفخ و سوزش های سردل با استفاده از جوش شیرین رفع می شود. برای این منظور، با ریختن نصف قاشق چایخوری جوش شیرین در نصف لیوان آب و مصرف آن می توانید ناراحتی های معده را درمان کنید. جوش شیرین که می تواند رفلاکس معده را نیز درمان کند، نباید برای کودکان استفاده شود.
رفع درد گلو با استفاده از جوش شیرین
عوامل ویروسی باعث ایجاد التهاب، درد، خارش و تحریک در گلو می شود که یکی از روش های درمان آن، استفاده از جوش شیرین است. برای رفع گلو درد از ترکیب یک فنجان آب گرم، نصف قاشق چایخوری نمک و نصف قاشق چایخوری جوش شیرین استفاده کنید.
مفید بودن جوش شیرین برای سرطان
سلول های سرطانی با کمک جوش شیرین، محیط بدن را قلیایی کرده و با از بین بردن میکروب ها، باعث از بین رفتن سرطان می شوند. چون جوش شیرین می تواند PH بدن را متعادل کند، مانع گسترده شدن سلول های سرطانی می شود. در این روش درمان از ترکیب نصف قاشق چایخوری جوش شیرین، دو قاشق چایخوری آبلیمو و هشت اونس آب استفاده می شود.
کاربرد جوش شیرین در سفید کردن دندان ها
در ترکیب برخی از خمیردندان های تجاری از جوش شیرین به عنوان سفید کننده دندان ها استفاده می شود. چون این ماده می تواند پلاک دندان را از بین برده و موجب پاک شدن آن ها شود.
خاصیت جوش شیرین در زیبایی پوست و مو
برای رفع خارش پوست و بیرون آوردن چوب تیز و تیغ از پوست، از جوش شیرین استفاده می شود. با استفاده از خمیری که از جوش شیرین درست شده است، پوست را قلیایی و نرم کرده و باکتری های آن را از بین می برند. چون با قرار دادن این خمیر و اسکراب پوست تمیز با آن، پوستی لطیف و نرم خواهی داشت.
اربیم عنصری از جدول تناوبی با عدد اتمی 68 است که به گروه سوم و تناوب ششم از این جدول تعلق دارد. این عنصر با نماد شیمیایی Er نمایش داده شده و در دسته ی لانتانیدها قرار دارد. اربیم عنصری از عناصر خاکی کمیاب بوده و در طبیعت در ترکیب سنگ های معدنی مانند مونازیت یافت می شود.
تاریخچه عنصر اربیم
اولین بار عنصر اربیم در سال 1842 توسط دانشمندی به نام کارل مساندر در کشور سوئد شناسایی شد. جداسازی ایتریا از سنگ معدنی گادولینیت توسط کارل به سه شکل ایتریا، اربیا و تربیا صورت گرفت. دو شکل اربیا و تربیا از هم تشخیص داده نمی شد، اما بعد از سال 1860 تربیا نیز به نام اربیا خوانده شد و بعد از سال 1877، آنچه که اربیا خوانده می شد نیز به نام تربیا نام گذاری شد.
تا این که در سال 1905، جداسازی اکسید اربیم به طور خالص انجام شد. تولید اربیم خالص نیز در سال 1934 صورت گرفت. در نتیجه ی فرایند کاهش دادن کلرید بی آب با استفاده از بخار پتاسیم، این فلز به شکل خالص به دست آمد. نام این عنصر برگرفته از نام روستای ایتربای نزدیک وکس هلم سوئد است.
خواص عنصر اربیم
اربیم در شرایط استاندارد به حالت فیزیکی جامد بوده و فلزی به رنگ سفید نقره ای است. این عنصر به صورت ترکیب با عناصر خاکی کمیاب دیگر در کانی های معدنی چون گادولینیت یافت می شود. این سنگ های معدنی به مقدار زیاد در کشور سوئد مشاهده می شوند. چین و آمریکا، دو کشوری هستند که منابع عمده این عنصر محسوب می شوند. دو سنگ معدنی مونازیت و باستانیت نیز از مهمترین سنگ های حاوی اربیم هستند.
نقطه ذوب اربیم، 1529 درجه سانتی گراد بوده و این عنصر در دمای 2868 درجه سانتی گراد به جوش می آید. اربیم عنصری بسیار پایدار در هوا بوده و به کندی با آب و اکسیژن واکنش می دهد. یکی از خواص این عنصر توانایی حل شدن آن در اسیدها است. نمک های عنصر اربیم، رنگی شبیه به رنگ گل سرخ را دارد. طیف های جذب تیزی از اربیم در نور مرئی، مادون قرمز و ماوراء بنفش دیده می شود.
اربیم در حالت خالص، نرم بوده و قابلیت چکش خواری دارد. این فلز، شکل گردی داشته و احتمال آتش سوزی و انفجار در آن وجود دارد. از ویژگی های اربیم، فرومغناطیس بودن در دمای کمتر از 19 درجه کلوین، پاد فرومغناطیس بودن در دمای بین 19 تا 80 درجه کلوین و داشتن خاصیت پارامغناطیسی در دمای بالاتر از 80 درجه سانتی گراد است.
اربیم می تواند در مجاورت با هوا اکسید شده و به رنگ تیره و کدری تبدیل شود. در نتیجه ی واکنش این عنصر با آب، ترکیب هیدروکسیدی تشکیل می شود. این نوع واکنش در آب سرد به آرامی ولی در آب گرم به سرعت انجام می شود. از ترکیباتی که این عنصر تشکیل می دهد، هالیدها است که فلوئورید آن ها به رنگ صورتی و ترکیبات هالیدی دیگر به رنگ بنفش دیده می شوند.
ایزوتوپ های عنصر اربیم
از شش ایزوتوپ پایداری که اربیم دارد، اربیم 166 پایدارترین است. تعداد 29 رادیوایزوتوپ نیز از این عنصر شناسایی شده است که اربیم 169 با نیمه عمر 9,4 روز و اربیم 172 با نیمه عمر 49,3 ساعت، پایدارترین آن ها هستند.
کاربرد عنصر اربیم
اربیم در بین لانتانیدها، بیشترین کاربرد را دارد. این عنصر می تواند به عنوان فیلتر عکاسی استفاده شده و در متالوژی به عنوان یک افزودنی به کار برده می شود. از کاربردهای مهم اربیم در دندانپزشکی است که از رسوب یون های آن برای جراحی لیزری و تولید بخار در فرسایش مینای دندان به کار گرفته می شود. کاربرد در درماتولوژی پوست که برای از بین بردن چروک است نیز نمونه ای دیگر از مصارف پزشکی از این عنصر است.
با به کار بردن اکسید اربیم در عینک های آفتابی، افزایش و بهبود دریافت رنگ ها صورت می گیرد. همچنین در ترکیب جواهرات مکعبی که جنسی از زیرکونیا و شیشه های تزئینی دارند، از اربیم استفاده می شود تا عمق دریافت و کنتراست در آن ها بهتر شود.
در تقویت کننده های فیبر نوری، اکسید اربیم به کار رفته کمک می کند تا بدون این که علایم زیاد شود، مسافت های طولانی طی شود. با افزودن اربیم و اکسید روی به شیشه های قهوه ای، بی رنگ شدن آن ها در طی فرایند بازیافت انجام می شود. در نوعی از مبردها از آلیاژ اربیم- نیکل استفاده می شود که ظرفیت گرمایی ویژه بالایی دارد.
سوربیتول به عنوان یک شیرین کننده در بسیاری از مواد به کار برده می شود. این ماده نوعی کربوهیدرات است که جایگزین مناسبی برای شکر در بیشتر مواد غذایی است. به سوربیتول، الکل قند و یا پلی ال گفته می شود که میزان کالری آن در مقایسه با شکر، یک سوم آن بوده و میزان شیرین کنندگی سوربیتول در مقایسه با شکر، 60 درصد بیشتر است. سوربیتول شیرین کننده ای است که به دو صورت مایع و پودری در بازار وجود دارد.
ویژگی های سوربیتول
سوربیتول را یک پلی ال می نامند، چون بیش از یک گروه الکلی (هیدروکسیل) دارد. نمونه ای از پلی ال ها، گلیسیرین و پروپیلن گلیکول است. نام های دیگری که برای سوربیتول به کار برده می شود، گلوسیتول و سوربیلاکس است. این شیرین کننده به دلیل داشتن گروه های هیدروکسیل، به راحتی در آب حل می شود. همچنین در اتانول نیز قابلیت انحلال اما به میزان کمتری دارد. فرمول مولکوی سوربیتول به صورت C6H14O6 بوده و در دمای 296 درجه سانتی گراد به جوش می آید.
تولید سوربیتول
تولید سوربیتول با استفاده از کاتالیزگری مانند NADH، از احیای گلوگز حاصل می شود که در این واکنش، گروه آلدهیدی به گروه هیدروکسیل کاهیده می شود. در صنعت در این فرایند، ابتدا گلوکز را وارد یک رآکتور کرده و با استفاده از کاتالیزور (در صنعت از نیکل و یا روتنیوم استفاده می شود)، هیدروژن زدایی صورت می گیرد. شرایط دمایی این واکنش، 110 درجه سانتی گراد و فشار آن 40 بار است. محصول این واکنش دوغابی است که هم محصول مورد نظر را در بر دارد و هم کاتالیزورها را که با فیلتراسیون، جداسازی آن ها انجام می گیرد. کاتالیزور به دست آمده، دوباره می تواند مورد بهره برداری قرار گیرد.
اما برای به دست آوردن سوربیول خالص، از فرایند تبادل یونی استفاده می شود. در این فرایند، تبخیر تا زمانی ادامه پیدا می کند تا غلظت مشخص مورد نظر حاصل شود. پودر سوربیتول با کمک تبلور به دست می آید. در صنعت، روزانه 100 تا 200 تن سوربیتول با این روش حاصل می شود.
کاربرد سوربیتول در مواد غذایی
در انواع مواد غذایی از سوربیتول به جهت داشتن خواصی چون مقدار کالری و قند پایین، اثر خنک کننده و فشرده سازی و همچنین جلوگیری کننده پوسیدگی، به کار گرفته می شود. همچنین سوربیتول نقش شیرین کننده، عامل کلاتینگ، تثبیت کننده و به عنوان نگهدارنده در مواد غذایی است. این ماده مانع خشک شدن مواد غذایی به واسطه داشتن خاصیت مرطوب کنندگی می شود. مدت زمان ماندگاری مواد غذایی با کمک این شیرین کننده بالا رفته در حین حال که نرم و تازگی مواد غذایی حفظ می شود. سوربیتول در ترکیب گوشت، طعم آن را بهتر کرده و احتباس آب را در آن زیاد می کند.
کاربرد سوربیتول در محصولات آرایشی و بهداشتی
در ترکیب خمیردندان ها و دهان شویه ها، سوربیتول نقش ساینده، ضدعفونی کننده و تحریک کننده را دارد. با استفاده از سوربیتول بعد از عمل جراحی در دندان ها، التهاب بافت دهان کم می شود. غلظت لازم در خمیردندان ها با کمک مرطوب کنندگی این ماده ایجاد می شود. در مواد آرایشی و بهداشتی از سوربیتول برای سلامت پوست استفاده می شود. این ماده به عنوان یک یک امولسیون کننده مواد معلق و جامد در این محصولات به کار برده می شود. رطوبت پوست با کمک کرم سوربیتول حفظ شده و موقع استفاده از آن، چربی و چسبندگی آن مشخص نشود. در لوسیون های بعد از اصلاح، شامپوهای کودک و در مواد خوشبوکننده این ماده کاربرد دارد.
کاربرد سوربیتول در چرم سازی و تولید کاغذ
سوربیتول در چرم سازی گلیسرول را به عنوان ماده تنظیم کننده رطوبت جایگزین می کند. این ماده با خاصیت ایجاد کف بهتر و ایجاد کننده شکل در این صنعت کاربرد دارد. برای نگه داشتن غلظت و کم کردن هزینه ها در تولید جوهر از سوربیتول استفاده می کنند. سوربیتول در ترکیب کاغذ روغنی، مقاومت و چسبندگی آن را در پوشش رنگدانه کم می کند. توانایی چسبندگی و همچنین میزان انعطاف پذیری در چسب ها با استفاده از سوربیتول افزایش پیدا می کند.
یکی از کاربردهای سوربیتول در تولید فوم سفت پلی اورتان است که به عنوان یک ضد شعله با درجه خاصی استفاده می شود. فوم های پلی اورتانی که در داشبورد وسایل نقلیه استفاده می شود، سوربیتول داشته و در فلزکاری به عنوان کلاتور به کار برده می شود.
کاربرد سوربیتول در داروها
سوربیتول در قرص های اسید اسکوربیک و شربت های سرفه به عنوان یک ماده اولیه به کار می رود و خاصیت شیرین کنندگی در این مواد دارد. سوربیتول با ایجاد تحریک در حرکات روده، به عنوان یک ملین استفاده می شود.