پیشگیری از اثرات مخرب ید رادیواکتیو با تجویز یدید پتاسیم

یدید پتاسیم به عنوان نمکی معدنی از شما در برابر ید رادیواکتیو محافظت می کند. این نمک که با فرمول مولکولی KI نمایش داده می شود به عنوان یک داروی موثر می تواند به پیشگیری از سرطان غده تیروئید کمک کند. زیرا غده تیروئید به عنوان حساس ترین بخش بدن به ید رادیواکتیو است که این حساسیت در کودکان بیشتر است. عملکردی که تجویز یدید پتاسیم دارد، اشباع کردن سلول های این غده از ید معمولی است که مانع جذب ید رادیواکتیو توسط این سلول ها می شود. به این ترتیب این نمک غیرآلی می تواند از غده تیروئید شما محافظت کند. نکته ای که باید توجه شود این است که این ماده از سایر قسمت های بدن در برابر ید رادیواکتیو محافظت نمی کند.

یکی از راه های تامین ید بدن، تغذیه از غذاهای دریایی مانند انواع ماهی ها، خیار دریایی، میگو و همچنین لبنیاتی چون شیر، پنیر و ماست است. یکی دیگر از راه های تامین این ماده، افزودن آن به نمک خوراکی است.

همچنین یدید پتاسیم می تواند به صورت دارو که به شکل های قرص و یا محلول در بازار وجود دارد، مصرف شود. مصرف این داروها در سال 2001 میلادی توسط سازمان غذا و داروی آمریکا، مجاز اعلام شد.

یدید پتاسیم چیست؟

یدید پتاسیم یک نمک متالوآلید است که پیوند یونی بین یون های پتاسیم مثبت و یدید منفی آن برقرار است. یدید پتاسیم در حالت پودری و کریستالی به رنگ سفید بوده و در 681 درجه سانتی گراد ذوب می شود. این ماده در برابر نور خورشید بسیار حساس بوده و با اکسید شدن دچار تغییر رنگ می شود. برای سنتز یدید پتاسیم، ید را با هیدروکسید پتاسیم ترکیب می کنند. محلولی که در نتیجه ی این واکنش به دست می آید، دارای غلظت بالایی است. با اضافه کردن پودر زغال، می توان این غلظت را کم کرده و بعد از تبخیر شدن، یدید پتاسیم مناسب حاصل شود.

یدید پتاسیم چگونه کار می کند؟

در مناطقی که تشعشعات رادیواکتیوی وجود دارد، بهتر است از این اشعه دور ماند. ولی برای در امان ماندن از آسیب های این تشعشعات، علاوه بر ترک کردن محل می توان از یدید پتاسیم استفاده کرد. با دریافت یدید پتاسیم در زمان مناسب، سلول های غده تیروئید از ید معمولی اشباع می شود. در نتیجه این کمک بزرگی است تا از جذب ید رادیواکتیو استنشاقی و بلعیده شده توسط غده تیروئید جلوگیری شود. با این حساب این سلول ها نمی توانند تا 24 ساعت، هیچ ید رادیواکتیوی را جذب کنند و ید اضافی از طریق ادرار از بدن دفع می شود. بدین ترتیب غده تیروئید از سرطان در امان می ماند. باید توجه داشت که یدید پتاسیم از بدن در برابر اشعه های دیگر به جز ید رادیواکتیو محافظت نمی کند.

زمان مصرف یدید پتاسیم

زمان مصرف یدید پتاسیم در مواقع اضطراری هسته ای توسط مقامات بهداشت عمومی اعلام می شود. برای این که از تاثیرات مثبت یدید پتاسیم برای جلوگیری از آسیب های ید رادیواکتیو بهره مند شوید، باید زمان مصرف این دارو در زمان مناسب و 24 ساعت قبل از قرار گرفتن در برابر این تشعشعات باشد. نهایت تا دو ساعت بعد از قرارگیری در برابر این اشعه ها این قرص اثر می کند.

با توجه به این که بیشتر کودکان به این اشعه حساس هستند و افراد  بالای 40 سال خطر ابتلا به سرطان تیروئید کمتری دارند، میزان دوز مصرفی یدید پتاسیم در آن ها کمتر است. پس این افراد حتی ممکن است که به این دارو نیاز نداشته باشند ولی کودکان به مقدار داروی بیشتری نیاز داشته باشند.

مقدار یدید پتاسیم مصرفی در دوره های سنی مختلف برای قرار گرفتن در برابر تابش

این مقدار برای نوزادان یک ماهه و کمتر، 16 میلی گرم، برای کودکان یک ماهه تا 3 سال، 32 میلی گرم، برای کودکان بالای سه سال تا 12 سال، 65 میلی گرم، برای نوجوانان 12 سال تا 18 سال، 65 میلی گرم، بزرگسالان بالای 18 سال، 130 میلی گرم و برای زنان باردار و یا شیرده، میزان مصرف یدید پتاسیم، 1330 میلی گرم است. با مصرف یدید پتاسیم بیشتر از حد مجاز، مشکل ایجاد شده و حتی به مرگ افراد منجر می شود.

عوارض جانبی یدید پتاسیم

قبل از مصرف هر دارویی باید با پزشک مشورت شود. برای مصرف یدید پتاسیم با این که عوارض جانبی خاصی ندارد، ولی بهتر است با پزشک خود مشورتی داشته باشد.

از جمله عوارضی که احتمال پیش آمدن آن ها وجود دارد، واکنش های آلرژیک خفیف، بثورات پوستی، ناراحتی معده، احساس سوزش در دهان و گلو، دندان درد و درد لثه ها و غدد بزاقی متورم است.