جوش شیرین با نام علمی بی کربنات سدیم، جامد سفید رنگی است که به وفور در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. بیشترین کاربرد این ماده در پخت کیک و شیرینی است. بی کربنات سدیم نمکی متشکل از یون سدیم مثبت و بی کربنات منفی است. جوش شیرین بیشتر به صورت پودری وجود دارد. علاوه بر صنایع غذایی از جوش شیرین در پزشکی، زیبایی پوست و مو، دندان و همچنین کاربردهای خانگی استفاده می شود.
بی کربنات سدیم چیست؟
سدیم بی کربنات که به نام بی کربنات سودا نیز شناخته می شود، ترکیبی شیمیایی با فرمول مولکولی NaHCO3 است که نمکی معدنی محسوب می شود. جوش شیرین دارای خاصیت قلیایی بوده و مزه شوری دارد. ترکیبات معدنی که نمک بی کربنات سدیم دارند، در چشمه های معدنی و آب شور وجود دارند.
تولید بی کربنات سدیم در صنعت
در صنعت، بی کربنات سدیم را از کربنات سدیم به دست می آورند. کربنات سدیم به صورت سنگ معدن ترونا استخراج شده و بعد از این که این سنگ را در آب حل می کنند، با استفاده از دی اکسید کربن تیمار می کنند. در نتیجه ی این واکنش، بی کربنات سدیم به صورت رسوب به دست می آید.
روش دیگر تهیه بی کربنات سدیم، سلوی است که به صورت یک واسطه در ترکیب کلرید سدیم با آمونیاک و دی اکسید کربن به دست می آید. جوش شیرین به دست آمده در این روش، خلوص 75 درصد دارد.
تولید بی کربنات سدیم با استفاده از استخراج معدن
معادن حاوی کانسارهای طبیعی ناکولیت در کلرادو در زمان تشکیل رودخانه سبز به وجود آمده اند. این کانسارها دارای کربنات سدیم بوده و بعد از این که رودخانه ها بخار شدند، به صورت رسوب در بستر آن ها ایجاد شده اند. با استفاده از روش های گوناگون استخراج مانند استخراج گودال، حفر دام و استخراج طولی می توان سدیم بی کربنات را از دل این معادن به دست آورد.
خواص و کاربردهای شگفت انگیز جوش شیرین
از جوش شیرین در گرید خوراکی به وفور در صنایع غذایی استفاده می شود که بیشترین کاربرد آن در تهیه نان و شیرینی است. چون جوش شیرین می تواند با انجام واکنش با عامل اسیدی تولید دی اکسید کربن کرده و باعث ایجاد کف و جوش در این غذاها شود. این خاصیت جوش شیرین، آن را مناسب ایجاد کف در نوشیدنی های پودری مانند کاپوچینو و نوشیدنی های انرژی زا کرده است. در این نوشیدنی ها، واکنش ایجاد کننده کف بعد از ترکیب پودر با آب انجام می شود.
تسکین درد معده با استفاده از جوش شیرین
جوش شیرین به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی دارای خاصیت خنثی کردن اسید معده در دستگاه گوارشی است که با این خاصیت می تواند در بهبود ناراحتی های معده مفید باشد. گاز معده، نفخ و سوزش های سردل با استفاده از جوش شیرین رفع می شود. برای این منظور، با ریختن نصف قاشق چایخوری جوش شیرین در نصف لیوان آب و مصرف آن می توانید ناراحتی های معده را درمان کنید. جوش شیرین که می تواند رفلاکس معده را نیز درمان کند، نباید برای کودکان استفاده شود.
رفع درد گلو با استفاده از جوش شیرین
عوامل ویروسی باعث ایجاد التهاب، درد، خارش و تحریک در گلو می شود که یکی از روش های درمان آن، استفاده از جوش شیرین است. برای رفع گلو درد از ترکیب یک فنجان آب گرم، نصف قاشق چایخوری نمک و نصف قاشق چایخوری جوش شیرین استفاده کنید.
مفید بودن جوش شیرین برای سرطان
سلول های سرطانی با کمک جوش شیرین، محیط بدن را قلیایی کرده و با از بین بردن میکروب ها، باعث از بین رفتن سرطان می شوند. چون جوش شیرین می تواند PH بدن را متعادل کند، مانع گسترده شدن سلول های سرطانی می شود. در این روش درمان از ترکیب نصف قاشق چایخوری جوش شیرین، دو قاشق چایخوری آبلیمو و هشت اونس آب استفاده می شود.
کاربرد جوش شیرین در سفید کردن دندان ها
در ترکیب برخی از خمیردندان های تجاری از جوش شیرین به عنوان سفید کننده دندان ها استفاده می شود. چون این ماده می تواند پلاک دندان را از بین برده و موجب پاک شدن آن ها شود.
خاصیت جوش شیرین در زیبایی پوست و مو
برای رفع خارش پوست و بیرون آوردن چوب تیز و تیغ از پوست، از جوش شیرین استفاده می شود. با استفاده از خمیری که از جوش شیرین درست شده است، پوست را قلیایی و نرم کرده و باکتری های آن را از بین می برند. چون با قرار دادن این خمیر و اسکراب پوست تمیز با آن، پوستی لطیف و نرم خواهی داشت.