دی اتانول آمین

دی اتانول آمین ترکیبی شیمیایی متشکل از یک آمین نوع دوم و یک الکل دوتایی است. این ماده خاصیت بازی ضعیفی داشته و می تواند جذب کننده رطوبت باشد. فرمول شیمیایی دی اتانول آمین به شکل C₄H₁₁NO₂ بوده و مایعی بی رنگ است. اگر دی اتانول آمین در مقابل حرارت قرار بگیرد تجزیه شده و بخاراتی از آن متصاعد می شود که سمی هستند. دی اتانول آمین در آب حل می شود و وقتی در آب حل می شود محلول حاصل خاصیت بازی قوی دارد. چون این ماده خاصیت بازی دارد با اسیدهای قوی واکنش نشان می دهد. همچنین می تواند با اکسید کننده ها نیز واکنش دهد.

برخی از خواص دی اتانول آمین

دی اتانول آمین از واکنش بین آمونیاک و اکسید اتیلن به دست می آید که در دمای اتاق می تواند رطوبت هوا را جذب کند. در این حالت این ماده به شکل مایع است، یا این که این ماده به شکل جامدی است که سفید بوده و از آن بویی مانند آمونیاک متصاعد می شود. چون دی اتانول آمین می تواند به محصولات بهداشتی توانایی تولید کف دهد، در تولید این مواد کاربرد دارد. وجود این ماده در محصولات بهداشتی، کثیفی و روغن را پاک می کند. اما چون دی اتانول آمین در دسته مواد سرطان زا توسط آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا، قرار گرفته است، به همین دلیل در استفاده از این ماده باید احتیاط کرد. همچنین دی اتانول آمین یکی از آلاینده های هوا نیز محسوب می شود.

وقتی از دی اتانول آمین ها در ترکیب مواد مختلف استفاده می شود، نیتروزامین ها را به عنوان محصولات جانبی تولید می کنند. چون این مواد تولید شده در دسته ی مواد سرطان زا قرار دارند، استفاده از دی اتانول آمین ها را زیان بار کرده است.

مزیت استفاده از دی اتانول آمین در محصولات بهداشتی

PH طبیعی پوست بین 4,7 تا 5,75 است و وقتی از محصولات آرایشی مختلف استفاده می شود نباید تعادل این مقدار به هم بخورد. همچنین روغن ها، کلسترول، اسیدهای آمینه، سرامیدها و سلول های پوستی که در پوست وجود دارند نقش حفاظتی از آن ها را بر عهده دارند. چون عواملی چون رطوبت، آلرژن ها و باکتری ها می تواند به پوست آسیب رسانده و باعث تولید جوش، حساسیت و یا بثورات پوستی شود. برای جلوگیری از اسیدی یا بازی بودن بیش از حد محصولات بهداشتی و آرایشی، از دی اتانول آمین استفاده می شود. چون می تواند اثرات مواد اسیدی را با زیاد کردن مقدار PH جبران کند.

کاربرد دی اتانول آمین

در تولید مواد کشاورزی، مواد شوینده و مواد آرایشی و بهداشتی از دی اتانول آمین ها استفاده می شود. چون در ساختار آن ها هر دو گروه عاملی آمینی و الکلی وجود دارد به همین دلیل می تواند با ترکیبات مختلف وارد واکنش شیمیایی شود. گروه عاملی الکلی آن را جاذب رطوبت کرده و مانند استرها واکنش می دهد. گروه عاملی آمین موجود در آن به دلیل خاصیت قلیایی، این ماده را مناسب برای واکنش با اسیدها کرده که در تولید نمک ها و صابون ها از این خاصیت استفاده می شود.

از دی اتانول آمین در تولید موادشیمیایی زراعی مانند علف کش ها استفاده می کنند. همچنین در اسکراب گاز به عنوان جذب کننده کاربرد دارد چون می تواند در آب حل شود و به همین حالت محلول در این مورد کاربرد دارد. در این کاربرد دی اتانول آمین می تواند سولفید هیدروژن تولید شده در پالایش نفت را از بین ببرد. در تولید مواد پاک کننده، لوازم آرایشی، تولید کاغذ، رنگ آمیزی کاغذ، محصولات حفاظتی از خودروها، محصولات تصفیه آب، مواد پلاستیکی و همچنین به عنوان روان کننده، این ماده به کار برده می شود. از ترکیب کردن دی اتانول آمین با اسید اولئیک و اسید کربوکسیلیک می توان سیالات صنعتی تولید کرد. در صنایع نساجی می تواند این ماده نقش نرم کننده را داشته باشد.

دی اتانول آمین به محصولات شیمیایی مختلف افزوده می شود ولی علت این افزودن با توجه به نوع ماده مورد نظر متفاوت است. در شامپوها، دی اتانول آمین با کاهش دادن کشش سطحی مایع و افزایش قابلیت پخش شدن آن، باعث ایجاد کف می شود و در لوازم آرایشی نیز باعث نرم شدن و براقیت می شود. ایمن سازی پوست با به کاربردن این ماده در ترکیب لوازم آرایشی به دلیل خنثی کردن اسید موجود در آن هاست.